Polair genot

De drang om de laatste ruige plekjes op deze planeet te ontdekken gecombineerd met de jacht op poolijs, voor het verdwijnt, brengt steeds meer reizigers naar Spitsbergen, de grote witte wildernis, de diepvries van Europa. Een rit van de hoofdstad Longyearbyen naar de Russische nederzetting Barentszburg is het summum.

De ruwe wildernis van deze Noorse uithoek is een van de ruigste stukken Europa en zal geen enkele reiziger onberoerd laten. Ooit kwamen hier alleen wetenschappers en koolmijnarbeiders. Nu is het Arctische einde van ons continent -halverwege het Noorse vasteland en de Noordpool- een populaire expeditiebestemming geworden. Het einde-van-de -wereld-gevoel, maar relatief eenvoudig bereisbaar.

Boven de grond voelt Longyearbyen, de hoofdstad en grootste nederzetting van de archipel, allesbehalve high-tech aan. Plaatsje van niets. Maar schijn bedriegt. Het strategisch belang van deze eilandengroep in de Noordelijke IJszee valt niet te onderschatten. Het is niet alleen Europa’s voelspriet die gericht is naar Rusland, ook de NASA plantte hier een van haar belangrijkste radars. Maar terug naar waar het de reiziger om gaat. Spitsbergen groeit aan een fel tempo uit tot een nieuwe Arctische outdoorbestemming. Namen vijftien jaar geleden Fins en Zweeds Lapland die rol op zich, gaan velen ondertussen een stapje verder. Enerzijds omwille van het ‘been there, done that’-gevoel, anderzijds in de wetenschap dat het ijs aan het smelten is, door de klimaatopwarming.

“Welkom in het witte paradijs”, zegt mijn Noorse gids. Hij zal ons minigroepje begeleiden om per sneeuwscooter van Longyearbyen naar Barentszburg te reizen, goed voor tachtig kilometer enkele reis op de kaart, maar in de praktijk een kleine halve dag rijden. “Dit is de pure wereld, geef je ogen de kost”, voegt hij eraan toe. “Alleen hier beleef je het extreme wintergevoel.” Lars heeft gelijk. Dit is ronduit een aanslag op je bevattingsvermogen. Sneeuwscooterrijden in het voorjaar, wanneer de zon bijna twaalf uur aan een stuk op de sneeuw reflecteert, is een bezigheid die concentratie vergt. Met 360 graden witheid dienen al je zintuigen op scherp te staan. Vooral kleine hindernissen zoals stenen of balken zijn soms moeilijk waar te nemen. Alles is verblindend wit. Zou fluo-wit bestaan, dan zou het dit zijn. In ruil krijg je natuurlijk een onbeschrijflijk landschap voorgeschoteld. 

Barentszburg is een reis terug in de tijd, naar het communisme. Deze Russische nederzetting flitst je naar het Siberië van de jaren zeventig. Sovjet-flatgebouwen, stokoude bussen, verroeste mijninfrastructuur. In het lokale restaurant -de schoenen en het geweer blijven buiten, net als de vochtige thermische pakken- roept elke gast “spasiba” en krijg je een boerensoep voorgeschoteld. Zwijgen en eten. En eet maar genoeg, want je moet nog terug met die beesten van sneeuwscooters.

Moeilijkheidsgraad: Voor gemotiveerde reizigers. Wie goed kan fietsen en/of met een scooter of moto kan rijden, kan ook met een sneeuwscooter uit de voeten.

Weetjes: Spitsbergen bereik je vanuit Oslo met zowel SAS als Norwegian Airlines.
De gezellige Funken Lodge is the best in town en het enige designhotel in Longyearbyen. Het net gerenoveerde Radisson Blu Polar is een alternatief, net als de avontuurlijke Basecamp Lodge.